Çocukların Duygularına Nasıl Karşılık Verebiliriz?
Merhaba Sevgili Ebeveynler; Bir önceki yazımızda, “Çocukların duygularına karşılık vermek” konusunu işlemiştik, bu yazımızda da ” Çocukların Duygularına Nasıl Karşılık Verebiliriz? ” konusunu işleyeceğiz.
Çocuk öfkelendiğinde saldırganlaşır ve tepkiselleşir. Böyle bir durumda çocuğa ulaşmak bir hayli zordur. Ebeveynler çocuklara ulaşıp onları sakinleştirmek için onlarla konuşmaya çalışırlar. Konuşma dili genelde davranışlara yönelik cümlelerle doludur. Aslında çocuğa ulaşıp onu sakinleştirmenin tek yolu duygularını anlamaya çalışmaktır. Çocuklara onların duygularını yansıttığımızda kilitli kapının anahtarına ulaşmış ve kapıyı aralamış oluruz.
Öğüt vermek ya da eleştirmek çocukları içlerinde yaşadıkları kaygıdan, korkudan ya da öfkeden uzaklaştırmaz. Aslında bu durum çocukların tepkiselliğini daha da pekiştirir. Çocukları anladığımızı göstermenin en etkili yoludur aslında duygularını yansıtmak. Öfkeden etrafına zarar vermeye çalışıp ağlayan bir çocuğa “Yapma, bu yanlış bir davranış“, “Sen akıllı bir çocuksun, yaramaz çocuklar böyle yapar“, “Neden böyle davranıyorsun, yapmamalısın” dediğimizde çocuğu daha çok öfkelendirmiş, hatta çocuğun öfkesini direkt kendimize yönlendirmiş oluruz.
Çocukların duygularının dışa vurum şekli onların davranışlarıdır. Çocuk o an hangi duyguyu yaşıyorsa o davranışı sergiler. Çocuğun duygularını ona yansıtırsak çocuğa ulaşmış ve onu anladığımızı çocuğa göstermiş oluruz. Öfkeyle ağlayan ve tepki gösteren bir çocuğa “Galiba öfkelendin“, “Bu durum seni kızdırmış olmalı“, “Öfkelendiğini görebiliyorum“, “Seni kızdıran şu olmalı, seni anlıyorum ve öfkeni görebiliyorum” dediğimizde, çocuğa onu anladığımızı hissettirebileceğiz. Bize durumu anlatmaya çalışıp aslında onu eleştirmediğimizi, yargılamadığımızı gördüğü için rahatlayıp, sakinleşecektir.
Çoğu zaman çocuklara uzun cümleler kurup açıklamalarda bulunup davranışlarını değiştirmesini bekleriz. Bilinmesi gerekir ki, çocukların duyguları anlık ve karmaşıktır. Çocuğun içsel dünyasındaki karışıklık çoğu zaman onlarda kaygı uyandırır ve tepkiselleştirir. Ebeveynler çocuklara ulaşmak için önce çocukların duygularını ele almalı, sonradan davranış değişikliği için hareket etmelidir. O zaman görecekler ki, çocuk biraz daha rahatlamış olacak ve ebeveynleriyle iletişim kurmaya hazır hale gelecektir.
Doğa Fen Anaokulu
Uzman Klinik Psikolog
Dilruba Anbalay