Çekingen çocuklara nasıl yaklaşmalıyız?
Bugünkü konumuz; Çekingen çocuklara nasıl yaklaşmalıyız? Çoğu anne çocuğunun zaman içinde seçici olmaya başladığını gözlemler. Çocuk annesi ve yakın aile bireyleri hariç hemen herkese karşı olumsuz tepki vermeye başlar. Hatta cana yakın olarak nitelendirilen ve kolayca başkalarının kucağına giden çocuklar bile bir zaman gelir ki bunu yapmaz ve tam tersi bir tepki verir. Bu tepki anneyi şaşırtır, anlam veremez. Bunun altında yatan güven ve korunma içgüdüsüdür.
Çocuklar, kendilerini güvende hissetmedikleri ortam ya da kişilere doğal tepkilerini ortaya koyarlar. Erken çocuklukta görülen bu tepki doğaldır ancak 5-6 yaşlarında görülen çekingenliğin aile tutumlarıyla da ilgili olduğunun altını çizmemiz gerekir. Çekingenlik aslında yapısal olarak hepimizde görülen bir durumdur ve oluşmasına katkıda bulunan pek çok etken vardır ki bunlar arasında genetik yatkınlık, çevre, aile yapısı ve yetiştiriliş biçimi, kültürel ve yapısal faktörler sayılabilir. 5-6 yaşlara kadar doğal bir süreç olan çekingenliğin kalıcı olup olmamasındaki ve kaygı bozukluğuna dönüşüp dönüşmemesindeki en büyük etken aile tutumlarıdır.
Anne ve babalar çocuklarının çekingenliğinin üzerine gitmeden, özgüvenlerini destekleyebilirler. Çocuğun çekingenliğiyle alay etmek, yargılayıcı davranmak, suçlamak, kızmak veya utandırmak hatalıdır ve bu sadece çocuğa zarar verir. Toplum içinde çekingen olduğu için kendisini utandırdığını düşünen anne babalar genellikle bu hatalı davranışları yapma yanılgısına düşerler. Ancak eğer çocuğunuzun çekingen davranışına hoşgörüyle yaklaşır, ona güvenir ve bunu ona hissettirirseniz o da kendisine güvenmeye başlar. Bunun yanı sıra, çocuğunuzun mizacını da iyi tanımanız size yardımcı olur.
Yapısal olarak sessiz sakin bir çocuğun toplum içinde konuşkan olmasını, herkesle hemen iletişime geçmesini beklemek çok gerçekçi olmaz. Çocuğunuzla kuracağınız doğru iletişim (ona güvendiğinizi, yanında olduğunuzu davranışlarınızla hissettirmeniz) ile hangi durumda neden çekindiğini keşfedebilir ve bunun üzerinde birlikte çalışabilirsiniz. Ona doğru sosyal ortamlar hazırlayabilirsiniz. Mesela çok sevdiği bir ya da iki arkadaşını eve çağırabilir ve kendini utanmadan ifade edebilmesini sağlayabilirsiniz. Çekingen davrandığı zaman ,“ Bazen yeni insanlara alışman için biraz zamana ihtiyacın olduğunun farkındayım” demek kendinizi onun yerine koyduğunuzu ve onu anladığınızı ifade eder ki bu çocuk için gerçek bir hazinedir.
Evet; Çekingen çocuklara nasıl yaklaşmalıyız? Derken her şeye rağmen çocuğunuzun kendine has bir kişiliği olduğunu, ondan dünyada bir tane daha olmadığını (tıpkı sizin gibi) aklınızdan çıkarmayın. Doğru yaklaşımla çocuğunuz iletişime daha açık bir hale gelebilir ancak kişilik özellikleri yok olmaz. Bütün bu çabalara rağmen çocuğunuzla ilgili yol alamadığınızı düşünüyorsanız bir uzmana başvurmanız yerinde olabilir.
Psk. İpek AKÜNSOY
