Çocuğun gelişiminde teknolojik gereçlerin kullanımı
Çocuğun gelişiminde teknolojik gereçlerin kullanımı aile içi ilişkilerde kopukluklara sebebiyet veriyor. Günümüzde gün boyu iş stresinden, trafik yoğunluğundan, üstlendiği sorumluluklardan bunalan ebeveynler, çocuklarıyla pek az konuşabiliyor, birlikte çok az zaman geçirebiliyorlar. Araştırmalar geçen yıllarda anne, baba ve çocuk arasında anlamlı konuşma oranının azaldığını göstermektedir. Bu sebepten dolayı, çocuklar aslında onları en iyi anlayan şey olan bilgisayara, televizyona, telefona ya da tablete yöneliyorlar. Modern hayat, insanlara önceliğin iş olduğu bir hayata yönlendirdiği için çocuklar, anne babalarıyla yakın ilişkiye ihtiyaç duyuyorlar.
Çocuğun ebeveynleriyle iyi bir iletişim kurması için öncelikle ebeveynlerin onun ihtiyaçları ile ilgilendiğini ve gerektiğinde ona yardımcı olabileceğini göstermesi gerekir. Böyle bir ortamda televizyon kapatılmalı, telefon kaldırılmalı ve onunla göz göze iletişim kurulmalıdır. İlginin onun üzerinde olduğunu hisseden çocuk, yaşı ne olursa olsun kendine güvenecek, çevresine saygı duyacaktır. Ebeveynle kurulan iyi bir iletişi, çocuğun kendi düşünce ve davranışlarındaki olumsuzlukları fark etmesini ve değiştirmesini kolaylaştıracaktır.
Anne babasıyla geçirdiği zamandan keyif alamayan ya da anne babayla vakit geçirmek için fırsat bulamayan çocuklar, zamanlarını televizyon, tablet, telefon, bilgisayar gibi araçlarla geçirirler. Aslında bir çok ebeveynin şikayet konusu çocuğunun teknolojik gereçlerle çok zaman geçirmesidir. Ama çoğu ebeveyn bu aşırı düşkünlüğün asıl sebebinin kendileri olduğunu farkında değildir. Çocuğu ile ilişki halinde olamayan ebeveynler, çocuklarının teknoloji bağımlılığına doğru gittiğini görmeliler ve bu konuda hemen önlem almalıdırlar.
Çocuğun gelişiminde teknolojik gereçlerinin kullanımı
Peki aileler bu konuda neler yapmalı?
Bu konu üzerinde yazılan yüzlerce yazı olmasına rağmen, uygulamaya geçirmek oldukça zordur. Çocuk eğitimi konusunda yardımcı olacak sınırsız kaynak taraması yapan ebeveynler, günün yorgunluğu sonrasında yine kendi bildiği yöntemleri uygularlar. Çocuk ile çatışmaya girmek yerine, çocuğun dediğini yapmak ebeveyne hem zaman kazandırmakta hem de krizi önlemesine yardımcı olmaktadır. Ama yetişkinler farkına varmalıdır ki, bu bir çözüm değil, sadece olası krizi ertelemektir. Çocuk kendi başına olası çözümler üretemez, onu yönlendiren ve yöneten ebeveynleridir.
Teknolojik gereçlerin çocuk üzerinde bağımlılık haline gelmemesi için öncelikle ebeveynlerin çocuklarla geçirdiği zaman diliminde ödül olarak ya da bir kaçış olarak çocuklara televizyonu, telefonu, bilgisayarı ya da tableti sunmamalarıdır. Çocuklar alışkanlıkları çabuk edinirler, fakat vazgeçmeleri zaman alabilir. Sonrasında teknoloji alışkanlığından vazgeçirecek güce sahip olamayan ebeveynler, kaçış olarak gördüğü telefon, televizyon, bilgisayar ya da tabletten dolayı çok fazla sıkıntı yaşarlar, çocuğu onlardan uzak tutmak bir hayli zor olur. Tabii ki de teknolojiye hayır demiyoruz. Günümüz modern yaşamda çocuğu teknolojiden tamamen uzak tutamayız. Ama bazı önlemler alabiliriz. Çocuğun teknolojik gereçlerle geçirdiği süre kısaltılabilir,, teknoloji çocuğun odasından uzak tutulabilir, çocuğun yanında ebeveynleri çok fazla teknolojik gereçlerle zaman geçirmeyebilirler.
Teknolojik gereçlerin kullanımının çocuğun gelişiminde olumsuz etkileri olduğu gibi, etkili ve kontrollü kullanımında yararlı etkileri de vardır. Doğru kullanımda çocuklarda bilgi toplamada, neden-sonuç ilişkisi kurmada, üst düzey problem çözmede ve konsantre olabilmede yararlı olacaktır. Fakat diğer yandan zararlarını düşündüğümüzde, çocuğun gelişiminde olumsuz etkileri olmaktadır. Çocuğun uzun süre teknolojik gereçlerle zaman geçirmesi düşünme yetisinin gelişimini yavaşlatmaktadır. Uzun süre bir şeyin karşısında zaman geçiren çocuk hipnotize olmuş durumda düşünmeden zaman geçiriyor, beyin fonksiyonlarında gerileme meydana geliyor. Kendini yalnız hisseden çocuk, bir süre sonra sosyalleşemeden gelişiyor. Kendini ifade etmede sorun yaşıyor. Dil gelişiminde gecikmelere neden olduğunu gösteren çok sayıda araştırma da literatürde yer almaktadır. Davranışsal olarak da kontrolsüz oyunlar ya da televizyon programları çocukları şiddete özendirebilir.
Sonuç olarak, çocuğun gelişiminde bazı sınırlamalar kaçınılmazdır. Bunların en başında teknolojiye getirilen sınırlamadır. Aileler evdeki kontrolün anne-babalarda olduğunu çocuğa göstermelidir. Çocuklarının öğrenmeleri, gelişimleri, sağlıklı ilişkilere, keyifli zamana sahip olmaları için fırsat tanımalıdır, etkili iletişim gerçekleştirmelidir.
