Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı genellikle 3 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Ergenlik dönemine hatta yetişkinlik dönemine kadar devam edebilen bu durum elbette ailelerde özellikle hijyen bakımından endişeye neden oluyor. Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığına müdahale edilebilmesi için öncelikle neden böyle bir alışkanlığın ortaya çıktığının tespit edilmesi gerekiyor. Yapılan basit bir hata ise bu davranışın kronikleşmesi için yeterli olabilir. Sonuç olarak tırnak yeme davranışının aileler tarafından dikkate alınması büyük önem taşıyor.
Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışının Nedenleri
Elbette ailelerin aklına gelen soru aynı: “Neden çocuğum tırnak yemeye başladı?” Uzmanlara göre bu sorunun yanıtı her çocuk için farklı olabilir. Ancak genellikle duygusal nedenlerle böyle bir davranışın ortaya çıktığı da biliniyor. Okul öncesi dönemde çocukların tırnak yeme davranışlarının temelinde yatan unsurlara şu örnekleri verebiliriz:
- Öfke ya da stres
- Kardeş kıskançlığı
- Güven ya da özgüven problemleri
- Kaygı, gerginlik
- Aşırı kontrolcü aile
- Baskıcı aile
- Heyecanın kontrol edilememesi
- Çocuğun sürekli azarlanması
- Çocuğun yeterince sevgi ve ilgi görmemesi
- Çocuğun davranışlarının sürekli olarak eleştirilmesi
- Aile içerisindeki gerginlikler, kavgalar
- Çocuklar arasında ayrım yapılması
Elbette tüm bunlarla birlikte bazı spesifik durumlarda da çocuklarda tırnak yeme davranışı ortaya çıkabilir. Örneğin anne ya da babanın son derece ilgili ve sevgisini gösteren ebeveynler olduğunu varsayalım. Bununla birlikte çocuğunuzu sürekli olarak korumaya çalışan ve bunu abartılı bir seviyeye taşımış olan ailelerin çocuklarında da tırnak yeme davranışı ortaya çıkabiliyor. Yani çocuk yetiştirirken kararlı ve istikrarlı olmak kadar ölçülü olmak da büyük önem taşıyor.
Çocuklar Ailelerini Taklit Edebilir!
Ailelerin her durumda göz önünde bulundurması gereken önemi bir unsur daha var. O da çocukların ailelerini taklit edebildiğidir. Şayet aile içerisinde tırnak yeme davranışı sergileyen bir birey varsa çocukta da bu davranışın ortaya çıkmasına şaşırmamak gerekiyor. Elbette çocuklar çevrelerindeki herhangi birini de rol model alabilir ve o kişinin tırnak yeme davranışını taklit edebilir. Aileler okul öncesi dönemden ziyade okul döneminde çocuklarında bu davranışın ortaya çıktığını sıklıkla dile getiriyor. Bunun nedeni çocukların okuldaki arkadaşlarını taklit ediyor olmasıdır. Aynı zamanda okula başlama dönemlerinde de gerginlik ve stresten kaynaklı olarak böyle bir sonuç doğabiliyor.
Ayıca aile içerisindeki gerginliklerin, tartışmaların da çocuklara yansıdığını unutmamalısınız. Anne ile baba arasındaki geçimsizlikler her ne kadar çocuklardan gizlenmeye çalışılsa da sezilebiliyor ve bu geçimsizlik çocuklarda bazı problemlerin ortaya çıkması sonucunu doğuruyor. Çocuklarda hoşnutsuzluk yaratan durumlar karşısında tırnak yeme davranışının yanı sıra farklı bazı problemler de ortaya çıkabilir. Bu problemlere şu örnekleri verebiliriz:
- Altını ıslatma
- Saldırganlık
- İçine kapanma
- Kaygı bozukluğu
- Regresyon
Yukarıda sıralanan bu problemlerin de her biri çok önemlidir. Ancak en yaygın görüleninin tırnak yeme davranışı olduğunu da belirtebiliriz.
Aileler Tırnak Yeme Davranışı Karşısında Ne Yapmalı?
Öncelikle sakin kalmalı ve çocuğunuza olan yaklaşımınızı yeniden gözden geçirmelisiniz. Ayrıca bu tür durumlarda çocukları azarlamanın, onları cezalandırmanın hiçbir işe yaramayacağının, beyhude bir çabadan öteye gitmeyeceğinin de bilinmesi gerekiyor. Uzmanların bu tür durumlar karşısında ailelerin ne yapmaları ya da nelere dikkat etmeleri konusunda önerileri ise şöyle:
- Çocuğunuzun hangi durumlar karşısında bu davranışı sergilediğini aileler çok iyi gözlemlemelidir. Bu sayede sorunun kaynağının tespit edilmesi mümkün olabilir. Örneğin sosyal etkileşim esnasında çekindiği durumlarda tırnak yeme davranışı sergiliyor olabilir. Sorunun kaynağının bulunması, bu davranışın daha kolay ortadan kaldırılmasını sağlayabiliyor.
- 3 ila 4 yaşında tırnak yeme davranışının en yaygın nedeni ilgi çekmektir. Çocuğunuz ilgi çekme amacıyla da tırnak yeme davranışını sergiliyor olabilir. Bu durumda çocuklara baskı yaparak ya da onları zorlayarak tırnak yeme alışkanlığını bırakmasını sağlayamazsınız. İlk aşamada bu davranışı görmezden gelmeyi deneyebilirsiniz. Şayet çocuğunuz ilgi çekmek amacıyla bu davranışı sergiliyorsa sizin ilgilenmediğinizi fark ettiğinde kendiliğinden bu davranıştan vazgeçecektir. Ancak tepki göstermeniz çocuğunuzun davranışının pekişmesine yol açabilir.
- Kimi zaman çocuklara bir davranışı bıraktırmak için başka bir seçenek sunulması da başarılı sonuçlar doğurabiliyor. Örneğin çocuklarınızın çocuğunuzun oyun hamuru ile oynamasını sağlayabilirsiniz. Ellerinin meşgul olması durumunda tırnaklarını yeme davranışı zamanla ortadan kalkabilir. Çocuklara tepki göstermeden, sadece alternatifler sunarak bu davranışı bırakmasını sağlayabilirsiniz.
- Aileler çocuklara “elinin ağzından çek”, “tırnaklarında mikrop var, hasta olursun” gibi çeşitli söylemlerde bulunmamalıdır. Bu tür söylemler çocuklarda ciddi bir tedirginliğe yol açabiliyor. Aynı zamanda bu ve benzeri sert uyarılar ters tepkiye de neden olabiliyor. Çocuklara neden tırnaklarını yememesi gerektiğini onun kolaylıkla anlayabileceği bir dille ve özellikle çocukları korkutmadan anlatmak gerekir.
- Çocuklarda bu davranışın nedeni yeterli ilgi ve sevgi görmüyor olmasıysa ailelerin çocuklarına daha fazla zaman ayırması öneriliyor. Birlikte çeşitli aktivitelere katılmak, oyunlar oynamak ya da sadece sohbet etmek bile onların bu davranışı bırakmasını sağlayabiliyor.
- Çocukları zorlamak, cezalandırmak, korkutmak ise çok ciddi duygusal problemlerin doğması için temel atmaktır. Çocukların tırnak yeme davranışı gibi tepkilerine tepki ile karşılık vermemek gerekiyor. Bu tür davranışlar anne ve babalar tarafından bir mesaj olarak algılanmalı! Gerekirse bir uzmandan yardım alınabilir. Ancak korkutma ve cezalandırma odaklı davranışların tırnak yeme alışkanlığından daha ciddi sonuçlar doğurabileceğini de unutmamak gerekir.
- Çocuklarda korkuya neden olabilecek durumlardan kaçınmak gerekiyor. Gerilim türü filmlerin izlenmesi, kavgaların olduğu bir ortama tanık olması gibi durumlar da çocuklarda bu ve benzeri davranışlara sebebiyet verebiliyor.
- Denenebilecek bir diğer yöntem de çocukların dikkatini dağıtmaktır. Tırnak yemeye başladığında onunla sohbet etmek, ilgisini çekecek sorular sormak ya da oyun oynamaya başlamak gibi yöntemlerin de çoğu zaman başarılı sonuçlar doğurabildiğini belirtebiliriz.
- Tırnak yeme davranışının doğru olmadığı ve bu davranışın kolaylıkla bırakılabileceğinin sadece bir defa anlatılması yeterli olmayabilir. Bu konuyu çocuğunuz ile birkaç defa yeniden konuşmanız gerekebilir. Sabırlı olmalı ve özellikle bu konuda çocukların sorduğu soruları sabırla yanıtlamalısınız.
Uzmanların önerdiği bu yöntemler kimi zaman çocukların kolaylıkla tırnak yeme davranışından vazgeçmesini sağlayabiliyorken kimi zaman da işe yaramayabiliyor. Bu durumda bir uzmandan yardım almanızda fayda var. Özellikle uzun süredir devam eden bir tırnak yeme davranışı söz konusu ise mutlaka uzmana danışmalısınız.
Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışının Sakıncaları
Onikofaji olarak adlandırılan tırnak yeme davranışı, tırnakların etrafındaki dokularda hasara neden olabiliyor. Bu davranışın çok uzun süre devam etmesi durumunda parmakların uç kısımlarında ve tırnaklarda şekil bozuklukları meydana gelebiliyor. Aynı zamanda uzun vadede tırnağın düşmesi gibi çeşitli riskler de ortaya çıkıyor. Çocukların tırnak parçalarını yutması mide enfeksiyonu gibi çeşitli sorunlara yol açabiliyor. Aynı zamanda tırnakların sürekli ağız ile temas etmesi nedeniyle daha farklı enfeksiyon hastalıklarının ortaya çıkabileceğinin de unutulmaması gerekiyor. Uzmanlar çene eklemlerinde ya da diş yapılarında bozulmalar olabileceğine de işaret ediyor. Bu nedenle aileler çocuklarının tırnak yeme alışkanlığını dikkate almalı, konuya sakin ancak bilinçli bir şekilde yaklaşmalıdır.
Ağız ve diş sağlığı ile ilgili detaylı bilgi için:
https://butunisimizdis.com/